Đà Nẵng: Nhức nhối nạo phá thai “tuổi trăng rằm”

- Chỉ tính riêng trong năm qua, tại các trung tâm, bệnh viện toàn thành phố Đà Nẵng đã thực hiện gần 7.000 ca nạo phá thai và hút điều hoà với 93 ca thuộc lứa tuổi vị thành niên. Nhưng con số này chưa bao giờ phản ánh đúng thực tế...

“Bố mẹ biết được chắc giết chết”

Buổi sáng ngày 23/1/2007, tại bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ, Đà Nẵng, một cô bé độ chừng 16, 17 tuổi cầm tờ kết quả siêu âm nhờ y tá xem hộ kết quả. "Dương tính, vậy là có thai rồi", cô y tá nói nhỏ. Cô bé, sau hỏi thăm được biết tên là N.T.P, còn đang đi học, mặt tái xanh. P. xin nạo phá thai nhưng bệnh viện yêu cầu phải có người bảo lãnh nên chưa thể làm ngay...
BS Phan Gia Anh Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản thành phố, cho biết: "Những trường hợp tương tự đã quá quen với các y, bác sĩ khoa sản tại các trung tâm, bệnh viện trong thành phố. Hầu hết các em vị thành niên đến xin nạo phá thai đều khai thêm tuổi để tránh phải có người bảo lãnh và cũng để đỡ... ngượng nhưng với kinh nghiệm, các bác sĩ vẫn đoán biết được và yêu cầu các em khai đúng tuổi để chẩn đoán và tư vấn các nguy cơ.

Lứa tuổi học trò, nhiều em còn "ăn chưa no, lo chưa tới" với vốn kiến thức về giới tính và sức khoẻ sinh sản còn quá ít ỏi thì điều đáng sợ không phải là những nguy cơ có thể xảy ra khi nạo phá thai hay tương lai mà là... "bố mẹ biết được chắc giết chết". Cho nên có nhiều trường hợp các em tự thuê người đứng ra nhận làm cha mẹ, người thân để bảo lãnh. Điều này các trung tâm, bệnh viện không kiểm soát được vì chúng tôi chỉ cần thông tin bệnh trạng của bệnh nhân để tiến hành thủ thuật là quan trọng nhất. Những thông tin cá nhân khó mà xác minh hết được".

Tại thành phố Đà Nẵng hiên nay có các Trung tâm tư vấn miễn phí tại các điểm:


- Đoàn Thanh niên: Số 2 đường Yên Bái

- Hội Liên Hiệp Phụ Nữ: Số 1 đường Pasteur

- Trung tâm truyền thông GDSK: Số 37 đường Pasteur

- Trung tâm Tư vấn & DVKHHGĐ: Số 276/5 đường Núi Thành

Các trung tâm này đều tư vấn miễn phí.
Nguy hiểm hơn, đa phần các em lại tìm đến các cơ sở tư nhân không đảm bảo đầy đủ các thiết bị, dụng cụ y tế để thực hiện thủ thuật nhưng lại đảm bảo "bí mật tuyệt đối" theo lời của các "tay cò" đã quá rành nhận dạng các "đối tượng" luôn tìm cách bắt "khách". Sau khi giải quyết hậu quả, các em thường không chỉ chịu sự tổn thương về mặt thể chất mà còn chịu sự tổn thương ít nhiều về mặt tâm lý.

"Nhìn những gương mặt còn non nớt, khóc lặng lẽ khi bước vào phòng phẫu thuật, vừa thấy đáng trách lại vừa thương. Một phần có bạn gái hay người yêu đi cùng nhưng đa phần tự đi một mình. Vừa phẫu thuật xong đã đòi về ngay, bất kể tình trạng sức khoẻ. Chúng tôi chỉ còn biết chậc lưỡi. Tuổi đó, nếu sinh con ra, chắc các em cũng không đủ khả năng nuôi dạy con nên người. Rồi cũng lặp lại cái vòng luẩn quẩn. Đã có bà mẹ 32 tuổi dắt con gái 15 tuổi đi phá thai". Nữ hộ sinh Phạm Thị Tuyết, khoa sản, bệnh viện Thái Bình Dương, Hội An kể lại...

Biết đổ lỗi cho ai?

Hầu như trong tuổi vị thành niên, các em chưa được tiếp cận với một nguồn kiến thức giáo dục giới tính và sức khoẻ sinh sản chính thống nào. Có chăng cũng là những sách báo, những tư vấn, các mạng thông tin với lượng kiến thức chưa đầy đủ, chưa thành hệ thống.
Quan niệm Á Đông lại khiến phụ huynh lảng tránh những "thắc mắc không biết hỏi ai" của con cái. Trong khi đó, những trang web, phim ảnh đen kích thích sự tò mò... lại có thể bủa vây các em bất cứ lúc nào. Lứa tuổi dậy thì cùng với những chuyển biến về tâm sinh lý, các em đã biết bắt đầu để ý đến bạn khác giới và nhạy cảm với những va chạm. Và điều gì cũng có thể xảy đến.
Sự buông lỏng quản lý con cái của các bậc phụ huynh cũng là một nguyên nhân. Có không ít học sinh chỉ bậc THCS đã rơi vào lối sống ăn chơi, đua đòi, "yêu đương" nhăng nhít và quan hệ tình dục bừa bãi khi hoàn toàn không có ý thức về an toàn tình dục.

Tuy nhiên, “buột chặt” cũng không hẳn đã chắc. Mẹ của Diễm.Q, học sinh trường THCS T.P đưa con đến bệnh viện phá thai, nước mắt ngắn dài: "Ngày nào tôi cũng đưa đón nó đi học cả học thêm lẫn học chính, rứa mà nó cũng kiếm đường đi chơi với thằng bạn trai học trên một lớp để ra cơ sự này. Còn biết làm răng đây. Mà thằng đó cũng sợ quá mất tăm mất dạng luôn rồi... Thiệt là "con dại cái mang"."

Chuyện “tuổi trăng rằm” lui tới các trung tâm, khoa sản của bệnh viện để nạo phá thai nhiều lần đăng tải trên mặt báo cũng nhiều và dường như chưa bao giờ có dấu hiệu chững lại, chứ không muốn nói là giảm xuống. Điều này đặt ra câu hỏi phải chăng công tác tư vấn, tuyên truyền an toàn tình dục và các biện pháp phòng tránh thai ngoài ý muốn... vẫn chưa phát huy hiệu quả?

Trao đổi với Dân trí, Tiến sĩ, bác sĩ Phan Gia Anh Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản thành phố Đà Nẵng trăn trở: “Các điểm tư vấn thường chỉ đặt cố định tại các trung tâm mà chưa có sự chủ động đến với các đối tượng. Trong khi các đối tượng, nhất là vị thành niên lại e ngại đến các trung tâm tư vấn để tìm hiểu, cập nhật các kiến thức cần thiết cho bản thân.

Chẳng hạn như dùng viên tránh thai khẩn cấp. Nhiều bạn vẫn tưởng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ chỉ cần dùng một viên tránh thai khẩn cấp (phổ biến là viên POSTINOR) là có thể phòng ngừa “hậu họa” nhưng không biết là trong vòng 24 giờ tiếp theo phải uống viên thứ 2. Chỉ khi “xảy ra chuyện” thì mới đến các trung tâm và giải quyết xong “hậu quả” thì “thần hồn nát thần tính” chỉ mong rời khỏi trung tâm, bệnh viện ngay lập tức.
Tôi nghĩ chúng ta nên chủ động đến với vị thành niên, đẩy mạnh công tác tuyên truyền xuống đến tận trường lớp, gia đình..., khuyến khích các em đến với các trung tâm tư vấn.”

Tình trạng nạo phá thai vị thành niên hiện đang ở mức báo động, trở thành vấn đề xã hội bức xúc. Thống kê của Bộ Y tế cho biết tại Việt Nam mỗi năm có 1,4 triệu ca nạo phá thai thì 30% trong số đó là ở tuổi vị thành niên. Thiết nghĩ bên cạnh sự tăng cường giáo dục, tư vấn giới tính và an toàn tình dục trong nhà trường, hơn ai hết, các em học sinh nữ vị thành niên cần sự quan tâm sâu sắc, kịp thời về tinh thần, tình cảm của cha mẹ, người lớn trong gia đình.

Hiện nay, Bộ Y tế đang cho nghiên cứu triển khai mô hình "Cơ sở y tế bạn hữu với vị thành niên" xuống tuyến phường xã của Tổ chức Y tế thế giới. Mô hình nhằm tạo niềm tin thông qua tính đảm bảo bí mật và thái độ tư vấn y tế, khuyến khích các bạn trẻ tìm đến các cơ sở y tế được quản lý. Đồng thời, các bệnh viện phụ sản, các Trung tâm Y tế cũng đẩy mạnh công tác ngăn chặn nạn cò mồi, dẫn mối... Hy vọng mô hình này sẽ giảm tải được nhiều tình trạng thương tâm đáng tiếc do nạo phá thai vị thành niên.

Theo Dân trí